To najważniejsze! Jesteś wzorcem dla swojego dziecka – nie tylko mów co jest dobre dla jego zdrowia, ale sam dawaj dobry przykład i stosuj zasady zdrowego żywienia, bądź aktywny fizycznie.
Najnowsze doniesienia naukowe dotyczące epidemii otyłości nie są optymistyczne. Cały czas tyjemy, a osób otyłych jest i będzie coraz więcej. Na przestrzeni ostatnich czterdziestu lat liczba ta wzrosła 8-krotnie! – z 105 mln w 1975 roku do 841! mln w 2014 roku! (Lancet, 2016, 387, 1377-96). Tym samym jest teraz dwa razy więcej ludzi otyłych od niedożywionych. W 1975 roku proporcje były zmienione. Widać więc, że epidemia otyłości wcale nie zwalnia, lecz szybko narasta na całym świecie. Prognozy przewidują, że jeśli obecne trendy się utrzymają, to w 2025 roku na otyłość będzie cierpieć 18% wszystkich mężczyzn i 21% kobiet na świecie.
Co możemy zrobić, żeby powstrzymać ten jakże przykry trend? Przede wszystkim zadbać o siebie i o kolejne pokolenia, czyli o nasze dzieci.
Już ponad 20% polskich dzieci i nastolatków zmaga się z nadwagą. Oznacza to, że w 30 osobowej klasie jest 5-6 otyłych dzieci. Jeśli nie podejmie się zdecydowanej walki z tym problemem młode pokolenie Polaków czeka ponura przyszłość. Nadwaga to poza wyglądem również groźna i jedna z podstawowych przyczyn wielu chorób, takich jak cukrzyca typu 2, choroby układu krążenia (udar mózgu, nadciśnienie tętnicze), nowotwory czy kamica żółciowa. Coraz częściej choroby te dosięgają młodych ludzi, dlatego trzeba im zapobiegać od najmłodszych lat. W przeciwnym razie najmłodsze pokolenia mogą żyć krócej od pokolenia swoich rodziców. Sprawa jest poważna, gdyż polskie dzieci zaliczane są od kilku lat do najszybciej tyjących w Europie.
Jak dbać o prawidłową wagę dzieci?
- (…) Jesteśmy zbyt biednym krajem, żeby leczyć skutki epidemii. Zdecydowanie bardziej opłaca nam się inwestować w profilaktykę, a nasz Instytut (Instytut Żywności i Żywienia) udowodnił właśnie, że można skutecznie walczyć z epidemią nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży. W realizowanym przez nas szwajcarsko-polskim projekcie edukacyjnym od nazwą „Zachowaj równowagę”, w ciągu zaledwie dwóch lat udało się nam zmniejszyć występowanie nadwagi w szkołach podstawowych i gimnazjalnych o 1 punkt procentowy, z 21,9 do 20,9%. To znakomity, zachęcający wynik! – mówi prof. Mirosław Jarosz, dyrektor IŻŻ i kierownik projektu.
To co najbardziej naraża dzieci na ryzyko otyłości to sposób odżywiania i brak ruchu. Do najczęstszych błędów żywieniowych wśród dzieci i młodzieży należą: wzrost konsumpcji przekąsek (chipsy, paluszki, słodkie napoje, ciasteczka, cukierki), brak pełnowartościowych posiłków w ciągu dnia, omijanie śniadań pierwszych i drugich, nieregularne posiłki, zbyt dużo soli, tłuszczu i cukru w fast foodach. Tymczasem z badań wynika, że spożywając w ciągu dnia kilka przekąsek dostarczamy sobie nawet 1000 kcal!, a ograniczenie liczby posiłków do 1 -2 dziennie zwiększa wskaźnik masy ciała BMI.
Poza projektami, które coraz częściej są organizowane w placówkach edukacyjnych i jak widzimy przynoszą efekty, powinniśmy we własnym zakresie i w domowych warunkach zadbać o zapewnienie dzieciom racjonalnej diety oraz odpowiedniej dawki ruchu. Wiąże się to z ograniczeniem czasu spędzanym przez dzieci przed komputerem i telewizją, które są poważnym zagrożeniem dla sylwetki i zdrowia. Dobrze jest wspólnie planować posiłki, przygotowywać do szkoły drugie śniadanie i rozmawiać z dzieckiem na temat produktów dostępnych w sklepiku szkolnym.
Na ostatniej konferencji prasowej w Instytucie Żywności i Żywienia dotyczącej projektu „Zachowaj równowagę”, dietetycy pośpieszyli z pomocą rodzicom przygotowując przykładowe dania na drugie śniadanie oraz zdrowe obiady. Oto inspirujące przykłady:
Przykłady śniadań do szkoły: 1. Kanapka z chleba razowego z sałatą, żółtym serem z warzywami: papryka, biała rzodkiew, marchewka 2. Sałatka z kurczakiem, jabłkiem i grzankami razowymi 3. Grahamka z pastą z ciecierzycy z ziołami i warzywami
Drugie śniadanie dla dziecka: 1. Kanapka z chleba razowego z sałatą, żółtym serem i warzywami 2. Kanapka z chleba pełnoziarnistego z sałatą i wędliną i warzywami: rzodkiewki, pomidorki, kalarepka
Zdrowe, pełnowartościowe danie obiadowe lubiane przez dzieci
Zdrowe odżywianie to zdrowe ciało
Racjonalne posiłki polepszają pracę mózgu i koncentrację
Zdrowe obiady polubi cała rodzina
Jak kształtować prawidłowe nawyki prozdrowotne u dzieci?
- Jesteś wzorcem dla swojego dziecka – nie tylko mów co jest dobre dla jego zdrowia, ale sam dawaj dobry przykład i stosuj zasady zdrowego żywienia, bądź aktywny fizycznie.
- Urozmaicaj posiłki.
- Proponuj dziecku nowe smaki i nie poddawaj się zbyt łatwo, gdy mu od razu nie zasmakuje.
- Chodźcie razem na zakupy.
- Tłumacz dlaczego wybrałaś dany produkt.
- Odstaw sól.
- Doprawiaj dania ziołami, pozwól dziecku na własne eksperymenty w kuchni lub chociaż na swoim talerzu.
- Nie nagradzaj słodyczami.
- Przygotowuj schludne, ładne posiłki – dzieci jedzą oczami.
- Uprawiajcie razem sporty, nie siedź przed telewizorem, zabierz dziecko na spacer czy na rower.
- Rozmawiaj z dzieckiem, mów mu dlaczego odżywianie ma tak ważny wpływ na nasze życie. Ściągawkę masz w tym artykule i innych moich publikacjach.
Zatrzymajmy epidemię otyłości u naszych dzieci! Powodzenia!
