Sól, solenie, słone potrawy…
Jak wpływa na nasze zdrowie, kondycję, sylwetkę?
[g]
[/g]
Obchodzimy Światowy Tydzień Walki z Nadmiernym Spożyciem Soli 10-16 marca 2014. W związku z tym Instytut Żywności i Żywienia zorganizował konferencję prasową poruszając temat nadmiernego spożycia soli przez Polaków.
Wykład poprowadzony przez prof. Dr hab. Mirosława Jarosza oraz pracowników IŻŻ nie pozostawił złudzeń – spożywamy za dużo soli, co zagraża naszemu zdrowiu i życiu. Ten fakt we wszystkich wzbudził niepokój. Chcemy przecież być zdrowi, silni, zachować jak najdłużej młodość i pozostać w świetnej formie na długie lata. Aby tak się stało musimy włożyć w to sporo naszego wysiłku. Należy włączyć więcej aktywności do codzienności oraz zmodyfikować dietę. W związku z trwającym Światowym Tygodniem Nadmiernego Spożycia Soli, poruszę temat jak ważne jest jej zredukowanie w naszej diecie.
– Dowody naukowe nie pozostawiają żadnych złudzeń. Sól należy do najważniejszych czynników wywołujących nadciśnienie tętnicze, udary mózgu, zawały serca i raka żołądka. Można więc, a nawet trzeba bić na alarm, ostrzegając konsumentów, że sól to wcale nie sprzymierzeniec, lecz cichy i podstępny zabójca – mówi prof. dr hab. Mirosław Jarosz, dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie.
Sól spożywcza (czyli chlorek sodu), obecna w każdej kuchni i niemal w każdym daniu, a także w większości przetworzonych produktów spożywczych, jest stosowana od wieków jako substancja konserwująca, a także jako przyprawa. Niestety, przyzwyczajenie i upodobanie ludzi do solenia i słonego smaku niosą zgubne skutki i prowadzą do licznych, ciężkich schorzeń.
Niestety, Polacy spożywają nadmierne ilości soli, nawet ponad 2 razy więcej niż przewidują zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Z badań wynika, że statystyczny Polak każdego dnia spożywa około 11 g soli, podczas gdy WHO zaleca, aby wartość ta nie była wyższa niż 5 g na dobę (2000 mg sodu), co odpowiada płaskiej łyżeczce od herbaty. Chodzi tu jednak o całkowite spożycie soli, a więc nie tylko sól, którą dodajemy do potraw, ale także sól zawartą (ukrytą) w produktach spożywczych, które kupujemy w sklepach.
Producenci żywności nie mają obowiązku podawania zawartości soli na opakowaniu, ale czasami podają zawartość sodu. Musimy wiedzieć, że 1 g sodu odpowiada około 2,5 g soli, czyli:
Sól = sód x 2,5
Na szczęście jednak zgodnie z nowymi przepisami, od 13 grudnia 2016 r., podawanie zawartości soli na opakowaniach będzie jednak obowiązkowe.
Do tego czasu powinniśmy zachować czujność i podczas zakupów czytać etykiety na produktach i wybierać te z jak najniższą zawartością sodu czy soli. Pozostanie uważnym , świadomym konsumentem szybko pozwoli nam na obniżenie zawartości soli z diecie. Warto wiedzieć, że przetworzone produkty spożywcze są źródłem 40-80 % soli w diecie. Kilka przykładów (podana liczba to zawartość soli w 100 g produktu):
- Dorsz wędzony – 2,93 g
- Ser typu „Feta” – 2,75 g
- Śledź marynowany – 2,73 g
- Szynka wiejska – 2,57 g
- Keczup – 2,40 g
- Ogórek kwaszony – 1,76 g
- Kapusta kwaszona – 0,65 g
- Fast food – jedna porcja pokrywa dzienne zapotrzebowanie na sól lub je przekracza.
Dużo mniejsze zawartości soli znajdują się w produktach świeżych i na takich powinna bazować nasza dieta (świeże warzywa i owoce, świeża ryba, pieczona mięso, niedosalanie potraw w czasie gotowania czy pieczenia). Solniczek najlepiej pozbyć się z zasięgu wzroku.
Poza wspomnianymi już wcześniej głównymi skutkami zdrowotnymi spożycia soli na liście zgubnych skutków eksperci wymieniają również: niewydolność serca, osteoporozę, kamicę nerkową, a także otyłość. Należy także ograniczyć (a najlepiej nie przyzwyczajać) spożycie soli u dzieci.
Jak ograniczyć ilość soli w diecie?
- Zacznij solić mniej i przyzwyczajaj kubki smakowe do naturalnych smaków. Zwykle po paru tygodniach polubisz nowe, naturalne smaki i nie będziesz chciał wracać do słonego smaku.
- Pozbądź się solniczki.
- Ogranicz do minimum użycie soli do przygotowywania potraw (do gotowania, pieczenia).
- Jeśli musisz użyć soli, dodaj ją pod koniec gotowania.
- Zamiast soli używaj naturalnych ziół i poznaj ich bogactwo smaków i wartości zdrowotnych.
- Możesz używać soli sodowo-potasowej, która zawiera mniej sodu.
- Wybieraj produkty świeże zamiast przetworzonych.
- Czytaj informacje na etykietach i zawsze wybieraj te mniej słone.
